America ram ah hin kum khat ah nupṭhitnak voi million pahnih le acheu dengmang aum tawn. June thla i ṭhitumhnak tuah hi an duh bik.
Kum fate million panga deng nupi an ṭhi va an ngei. Micheu cu hlanlio phung in puai an tuah. Biaknak hmun asiloah hotel ah an tuah ṭheu. An puai ah minung za tampi an sawm tawn hna.
Micheu cu biaceih bawi nih ṭhit-umhnak cozah zungah atuahpiak hna. Cuka ahcun mi tlawmte, mah chungkhat le hawikom taktak lawng an auh hna. Puai nganpi tuahnak tangka an ngeih lo zong asi kho. Asinain tangka an semrel zong asi kho. Asi loah an i umh caangka lamhlapi khual tlawnnak caah an i reet zong asi kho. Asi loah inn cawknak caah an i khon zong asi kho.
American pawl hi ṭhit-umhnak aphunphun in an tuah. Asi nain asullam cu ai khat dih. Nungak tlangval nih an nun chung hmunkhat ah umṭi ding hi asi.
Ṭhit-umhnak puai ngan pipi nih America ram ah sipuazi rian ngan pipi achuahter. Puai ngan pipi ahcun hnipuan phundang deuh le pangpar le eidin le hmanthlak le music aherh. A theimi an chimnak ah American mi zaran ṭhit-umhnak ah hin US$ 20,000 asilole atam deuh adih an ti. Micheu an tuaknak ah ṭhit-umhnak he apehtlaimi paohpaoh ah American mi nih kumkhat ah $ 70 billion an hman an ti.
Hlanlio ahcun nungak nu le pa nih ṭhit-umhnak kongkau khua an khan i adihmi zong an liam dih. Azeimawcan ah tlangval nu le pa zong nih an bomh ve hna. Atu ahcun American mi hi nupi an ṭhit va an ngeih tikah an upa deuh cang i anmahte in khua an khaan i an mah tein an liam.
Reston khua Virginia pine ah komputer athiam veve mi an i um. Hlan lio American phungte in an i um. Nungaknu nih thilrang afualpi aa aih i lukhuh rangpi vel an timi aa khuh. Hlan lio thil phun li zong aa hruk. Cu hna cu: thil hlun, thil thar, hlan chommi thil le adummi thil ansi. Hi thil pali hi van ṭhatnak phurtu ansi ti asi.
Leh an i thah lio ah nu le va kan si tiah an i cohlang. Kan i daw lai i kan i upat lai tiah bia an i kam. Tlangval pa nih sui kutdonghrolh kha ngaknu kehlei kutdong apathumnak (nau-um) ah ahrolhpiak. Nungaknu zong nih sui kutdonghrolh tlangval pa kehlei kutdong pathumnak ah ahrolh piak ve. Cun pastorpa nih nu le va ansi cang tiah thawng athanh. Cun nungak le tlangval cu an i hnam.
Kum khat chung vialte nungak le tlangval nih cun an i ṭhit-umhnak kongkau khua an khan. Thla thum thla li chung cu an i umh tikah zei hla dah kan sakter hna lai ti an khiak kho lo. A donghnak ahcun ṭhit-umhnak i an sak tawnmi Johann Sebastian Bach phuahmi “Sheep May Safely Graze” timi an thim.
Ai ṭhi-um dingmi nih ruahnak aphunphun in an laak. Va ngei cia nupi ngei cia an hawikom sin ah ruahnak an hal khawh. Ai ṭhi-um dingmi rel awk cem i an chuahmi mekazin zong an rel khawh. Ai manh lo tukmi nih cun ṭhit-umhnak khuakhangtu an hlan hna. Tahchunhnak ah ṭhit-umhnak khuakhangtu nih va ngeih lio thil hruk ding an chimh khawh hna. Puai dih ah khoika kalnak ding zong an chimh khawh hna. Hi hna nih hin rawl caah siseh, music caah siseh aherhmi vialte an tuaktan piak dih hna.
Komputer internet zong in an theih duhmi an theih khawh. “Modern Bride” timi mekazin achimnak ah American mi aa ṭhi-ummi zatceu deng cu ṭhit-umhnak an duhherhmi vialte internet in an cawk i rian zong Internet in an fial hna ati.
Aa ṭhi-um hngami nungak tlangval nih puai i ara dingmi hawikom le sahlawh rualchan vialte kha internet in an chonh hna, an biak hna. Ṭhit-umhnak hnipuan hmanthlak zong internet in an zoh khawh. Pangpar zong an thim khawh. Khoika hmun ah dah puai kan tuah lai, zei rawl le zei din awk dah kan peek hna lai tiah Internet in an thim khawh. Ṭhit-umh khawh in khoika ah dah hanimun (honeymoon) kan kal lai tiah an hlat khawh. Vanlawng lehmah zong an cawk khawh. Zei hotel dah kan i thim lai ti zong internet in an thim khawh.
Mizeimaw cu an i ṭhit-umh hlan ah internet ah Website an i tuah i an puai i an sawmmi hna khoika ah i ṭhumh ah aṭha, cuka hmun hrawng ah cucu tuah awk aṭha timi vialte an chimh cia hna. Map zong an ser i zeitin dah biakinn ah na rat lai, rawl danghnak hmun cuka asi te lai timi vialte an thanh cia hna.
Khual nih ṭhit-umnak puai an rat tikah laksawng an i put tawn. Zei laksawng dah aṭha bik lai ti zong hi komputer in theih khawh asi. Cucaah inn in chuak loin hihi an tuah khawh.
Tahchunhnak ah nu le pa aṭhi-um ding hna nih chawhawr ah an kal i laksawng caah an duhmi thil cazin an laak. Cu cazin cu internet zongah hmuh khawh asi. A ra dingmi nih cu thil pawl cu an duh le chawdawr ah an va cawk pia hna. Asi lo le internet in an cawk i rak kan peek piak u tiah an fial hna.
Azeimaw chel ahcun aṭhi-ummi nih mileng pawl kha laksawng an peek ve hna. Cu laksawng pawl cu sei hmete in muṭhai le zu thol hme tete hna zong an si ko lai. Asi lo le arami nih ṭhit-umhnak puai an philh lonak ding thil tete ansi. Tahchunhnak ah New York khua i aummi va ngei nu nih miṭhai aduh. A laksawng ah chawkalet muṭhai lung sawisam in tuahmi asi. Aa ṭhi-ummi an min le an i ṭhit-umh nithla te hna cu muṭhai ahcun an ṭial.
Puai arami nih an philh lonak caah thil dang aum rih. Hmanthlaknak aman afawite i hmaan vui kul vui sawmthum lawng athla khomi khemera (camera) asi. Cu bantuk cu cabuai pakhat ah pakhat cio an peek hna i pakhat nih cabuai pakhat ah aṭhuṭimi vialte hman athlak hna. A hnu ah ahmanthlak cu an kuat cio hna.
Tukum America ram ṭhit-umhnak hi tangka adih set lai lo. Caan saupi timhlamh zong ahau lai lo tiah a theimi nih an ti. Mezeimaw cu tangka dih lo tein ṭhit-umhnak an tuah i tangka dih ngang in khual an tlawng.
Micheu khat cu asawhsawh tein an i um. Inn chung hna, khua aṭhat ahcun dum chung hna ah an i ṭhi. Hawikom nih rawl le music an rin hna.
Micheu cu rili kam these lakah pastor pa nih leh athah hna. Miphun dang le miphun dang an i umh ahcun an phun hnih nunphung aa tel veve ding in an tuah.
Maryland pine i pastor pakhat cu kumkhat ah tuah zahnih, tuah zathum leh athah hna. Bia ariah tanwmi hna cu nan i ṭhit-umh ni cu nikhat lawng asi nainnan i dawtnak cu nan nun chung vialte nguh seh ti hi asi.
(American Mosaic, August 2002, chung i WEDDINGS timi ka lehmi asi.) (Muko 2002 December)